دربارۀ ۶۰ سال مجاهدت فرهنگی، فکری و سیاسی آیت الله سید هادی خسروشاهی(ره)
سیدمحمود خسروشاهی
استاد سیدهادی خسروشاهی ـ قدس سره ـ بیش از شصت سال عمر پربار خود را در ترویج آرمانهای انقلاب اسلامی، طرفداری از نهضتهای آزادیبخش اسلامی، معرفی چهرهها و شخصیتهای برجستۀ اسلامی و انقلابی، سیاستورزی و روشنگری سپری كرد. او عالمی درد آشنا، زمانآگاه و دلسوز بود كه با مطالعۀ مستمر، تحلیل و پیگیری مسائل، گفتوگو و رابطه با بسیاری از اندیشمندان معاصر، درکی عمیق از مسائل جهانی و بهویژه جهان اسلام داشت.
از همین رو در آثار فراوان و پرشمار خود بر مسائلی همچون استعمار، درگیریهای مسلمانان، توطئههای بیگانگان، جهالتها و خرافات و... دست گذاشته و ضمن بهرهوری از میراث گرانسنگ عالمان اسلامی، بر ضرورت جهانی اندیشیدن و گذركردن از تنگناهای موجود و استفاده از فرصتهای زودگذر تأكید میورزید.
استاد خسروشاهی از نخستین روحانیون دیپلمات در جمهوری اسلامی ایران بود و در دو ماموریت دیپلماتیك بهعنوان سفیر و رئیس دفتر حفاظت منافع جمهوری اسلامی ایران در واتیكان و مصر خدمت كرد.
او در كنار فعالیتهای دیپلماتیك به گسترش ارتباطات بینالاسلامی و تقریب مذاهب اسلامی پرداخت. «سیدهادی» چهرهای شناخته شده در جهان و از شخصیتهای برجستۀ جنبش جهانی اسلام بود. بالندگی و پویایی در اندیشه از ویژگیهای آن بزرگمرد بود كه با حضورش در سمینارها و كنفرانسهای بینالمللی، و با ارائه ایدههای نو تجلی مییافت. توجه به تاریخ و مسائل اسلام معاصر و ضرورت تبلیغ اسلام ناب محمدی، دغدغۀ همیشگی وی بود.
التفات همیشگی او به ثبت و ضبط وقایع و خاطرات از ویژگیهای سلوك سیاسی وی بود. انبوه اسنادی كه در این زمینهها جمع كرده، گنجینهای پربار برای پژوهشگران و نسلهای آینده خواهد بود.
(بخشی از بیانیه وزرای امور خارجه و دهها نفر از سفرای این وزارتخانه)
***
۱. در فهرست آثاری که در ادامه ملاحظه میکنید، فقط از كتابها و نشریههایی نام برده شده كه استاد در: تألیف، ترجمه، تحقیق، جمعآوری، نوشتنِ مقدمه، توضیحات، و اقدام به نشر آنها نقش اصلی و تعیین كنندهای داشته است؛ علاوه بر این، دهها كتاب و رساله و نشریۀ دیگر نیز هست كه با مقدمهای كوتاه یا تشویق و همكاری استاد در داخل و خارج، به چاپ رسیده كه در این فهرست نام آنها نیامده است.
۲. بعضی از مجموعه آثار ذكر شده در 32 صفحه و بعضی دیگر مانند دوره امام علی صدای عدالت انسانی ـ علیهالسلام ـ بالغ بر 2400 صفحه و دوره آثار سیدجمالالدین الحسینی بالغ بر 3000 صفحه، و مجموعه آثار علامه طباطبایی حدود 5000 صفحه و دوره فصلنامه تاریخ و فرهنگ معاصر بالغ بر 5800 صفحه، منتشر شده است.
۳. لازم به یادآوری است كه از مجموع نشریات و آثاری كه در ایتالیا و در مدت پنج سال اقامت استاد در آن كشور، بهعنوان سفیر جمهوری اسلامی ایران در واتیكان به زبانهای: ایتالیایی، عربی، انگلیسی، فرانسه و فارسی منتشر شده فقط اسامی بعضی از آنها در این فهرست ذكر شده است.
۴. همچنین از مجموعه آثاری كه در مصر ـ قاهره ـ و در مدت اقامت سه ساله بهعنوان رئیس هیات سیاسی و نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در مصر، توسط استاد تألیف، تهیه یا بهكوشش و مقدمه ایشان درباره مسائل اجتماعی، سیاسی و دربارۀ تشیع و اهلبیت منتشر شده است، فقط اسامی بعضی از آنها در این فهرست آمده است.
کتابها
- شرح زندگانی آیتالله سیدمرتضی خسروشاهی، تبریز: 1332.
- سیاست حسینی، آیتالله محمدحسین كاشف الغطا، تبریز: 1334.
- توضیح دربارۀ انجیل و مسیح، آیتالله محمدحسین كاشفالغطا، تبریز: 1335.
- اسلام و دمكراسی، تألیف، 1337.
- شیعه ـ مذاكراتهانری كربن ... ـ ، سیدمحمدحسین طباطبایی، توضیحات با همكاری: علی احمدیمیانجی، سیدهادیخسروشاهی، قم: 1340.
- بحثی دربارۀ ماتریالیسم و كمونیسم، آیتالله ناصر مكارمشیرازی، بهكوشش و مقدمه، قم: 1342.
- اسرائیل عامل امپریالیسم، جلال آلاحمد، بهكوشش و مقدمه، تهران: قم: 1342.
- مجموعه آثار دكتر نخشب، محمد نخشب، بهكوشش و مقدمه، قم: 1342.
- دفاع از سیدجمالالدین حسینی، تألیف، تهران: 1343.
- اسلام بلای استعمار، محمدحسین كاشفالغطا، ترجمه و مقدمه، قم: تبریز: 1343.
- واتیكان ـ و رایش سوم ـ دكتر مهدی سمسار، بهكوشش و مقدمه، قم: 1344.
- مذهب در اروپا، مهندس بازرگان، بهكوشش و مقدمه و توضیحات، تبریز: 1344.
- مسلمانان هند و كشمیر، تألیف، تهران: 1344.
- جنبش ملت اسلام در امریكا، تاریخ و اندیشه، تألیف، چاپ اول، قم: 1345.
- حس مذهبی، بعد چهارم روح انسانی، مهندس بیانی، مقدمه و توضیحات، تبریز ـ تهران: 1346.
- مبارزات ضداستعماری سیدجمالالدین اسدآبادی، پرویز لوشانی، مقدمه، قم: 1348.
- اسلام و علم رسالۀ قضا و قدر، سیدجمالالدین حسینی اسدآبادی، ترجمه و مقدمه و توضیحات، تبریز: 1348.
- سیستم اقتصادی اسلام، تكمیل اضافات و مقدمه، قم: 1350.
- اسلام دین آینده جهان، تألیف، قم: 1351.
- داروینیسم، آیتالله جعفر سبحانی، بهكوشش و مقدمه، قم: 1352.
- اسلام و هیات، ج 1، سیدهبةالدین شهرستانی، ترجمه، مقدمه و توضیحات، قم: 1352.
- اسلام و هیات، ج 2، سیدهبةالدین شهرستانی، ترجمه، توضیحات، قم: 1352.
- نبرد اسلام در آفریقا، ج 1، تألیف، قم: 1353.
- نبرد اسلام در آفریقا، ج 2، تألیف، قم: 1353.
- خاطرات زندگی صبحی و تاریخ بابیگری و بهائیگری، تألیف صبحی مهتدی، بهكوشش و مقدمه، تبریز و قم: 1354.
- نبرد اسلام در امریكا، تألیف.
- شیعه چه میگوید؟، مهدی سراج انصاری، مقدمه و ویرایش.
- نبرد با بیدینی، سراج انصاری، بهكوشش و مقدمه.
- دیدگاه دو رهبر، تألیف، قم: 1357.
- چگونه همه انقلابی شدند؟!، تألیف، قم: 1358.
- انقلاب و تروریسم در ایران، تألیف، چاپ شده به زبانهای فارسی، انگلیسی و ایتالیایی، قم: 1359، رم: 1361.
- مسلمانان در جمهوریهای اسلامی شوروی، تألیف، رم: 1362.
- نگاهی به اسناد سِری انگلیس، تألیف، رم: 1363.
- محمد در آیینه اسلام، علامه طباطبایی ـ به زبان انگلیسی ـ بهكوشش، قم: 1356، رم: 1363.
- انجیل برنابا ـ با مقدمه و اسناد به زبان انگلیسی ـ رم: 1364 و قم.
- عیسی و مریم در قرآن، علامه طباطبایی ـ به زبان ایتالیایی ـ بهكوشش و مقدمه، رم: 1365.
- شناخت آماری جهان اسلام، تألیف، قم: 1370.
- تفسیر صحیح آیات مشكله قرآن، آیتالله جعفر سبحانی، تقریر و توضیحات،
- رسالهای درباره: مشكاةالمصابیح فی التعادل و التراجیح، تألیف، قم: 1373.
- دین و دولت، جابر رزق، ترجمه محمدجواد حجتیكرمانی، مقدمه و موخره، 1385.
- امام علی(ع) صدای عدالت انسانی، امام علی ـ علیهالسلام ـ و حقوق بشر.
- امام علی(ع) صدای عدالت انسانی، امام علی ـ علیهالسلام ـ و انقلاب فرانسه.
- امام علی(ع) صدای عدالت انسانی، امام علی ـ علیهالسلام ـ و سقراط.
- امام علی(ع) صدای عدالت انسانی، امام علی ـ علیهالسلام ـ و عصر او.
- امام علی(ع) صدای عدالت انسانی، امام علی ـ علیهالسلام ـ و قومیت عربی.
- خاطرات مستند سیدهادی خسروشاهی دربارۀ آیتالله سیدمحمود طالقانی.
- خاطرات مستند سیدهادی خسروشاهی دربارۀ احمد بن بلا؛ فرمانده جهاد آزادیبخش مردم الجزایر.
- خاطرات مستند سیدهادی خسروشاهی دربارۀ سیدمحمدعلی جمالزاده.
- خاطرات مستند سیدهادی خسروشاهی دربارۀ روژه گارودی.
- خاطرات مستند سیدهادی خسروشاهی دربارۀ علامه سیدمحمدحسین طباطبایی.
- خاطرات مستند سیدهادی خسروشاهی دربارۀ علامه سیدمرتضی عسکری.
- خاطرات مستند سیدهادی خسروشاهی دربارۀ نشریات مخفی حوزۀ علمیۀ قم.
- خاطرات مستند سیدهادی خسروشاهی دربارۀ آیتالله علی مشکینی.
- خاطرات مستند سیدهادی خسروشاهی دربارۀ شهید نواب صفوی.
- خاطرات مستند سیدهادی خسروشاهی دربارۀ دکتر ترابی.
- خاطرات مستند سیدهادی خسروشاهی دربارۀ حزب خلق مسلمان.
- خاطرات مستند سیدهادی خسروشاهی دربارۀ زندگی و مبارزات امام موسی صدر.
- خاطرات مستند سیدهادی خسروشاهی دربارۀ فیلسوف معاصر سیدجلالالدین آشتیانی و نهضت مقاومت ملی و جمعیت متاع.
- خاطرات مستند سیدهادی خسروشاهی دربارۀ تاریخنگاری معاصر و کودتای 28 مرداد.
- خاطرات مستند سیدهادی خسروشاهی دربارۀ مشروطه مشروعه و علمای تبریز.
- خاطرات مستند سیدهادی خسروشاهی دربارۀ طرح مرکز فرهنگی ـ اسلامی اروپا (لندن).
- خاطرات مستند سیدهادی خسروشاهی دربارۀ سازمانها و احزاب سیاسی دوران انقلاب.
- خاطرات مستند سیدهادی خسروشاهی دربارۀ زندگی و مبارزات آیتالله سیدابوالقاسم کاشانی.
- خاطرات مستند سیدهادی خسروشاهی دربارۀ دکتر سامی، مهندس چمران، مهندس بازرگان، دکتر سحابی، مهندس حبیبی، مهندس سحابی، دکتر محمد نخشب.
- خاطرات مستند سیدهادی خسروشاهی دربارۀ شهدای حزب و محراب.
- خاطرات مستند سیدهادی خسروشاهی دربارۀ مجموعهای از خاطرات ـ از آغاز زندگی تا سال 1333.
- خاطرات مستند سیدهادی خسروشاهی دربارۀ آیتالله هاشمی رفسنجانی.
- خاطرات مستند سیدهادی خسروشاهی دربارۀ آیتالله خامنهای ـ مدظله العالی ـ مقام معظم رهبری.
- خاطرات مستند سیدهادی خسروشاهی دربارۀ آیتالله سیدمرتضی پسندیده ـ برادر بزرگ امام خمینی.
- خاطرات مستند سیدهادی خسروشاهی دربارۀ آیتالله آصف محسنی و حرکت اسلامی افغانستان.
- خاطرات مستند سیدهادی خسروشاهی دربارۀ آیتالله علی احمدی میانجی و دکتر حمیدالله حیدرآبادی.
- خاطرات مستند سیدهادی خسروشاهی دربارۀ دکتر ابراهیم یزدی.
- خاطرات مستند سیدهادی خسروشاهی دربارۀ خاطرات مکتوب.
- زندگی و مبارزات سیدجمالالدین اسدآبادی.
- سیدجمالالدین اسدآبادی و بیداری مشرق زمین.
- مجموعه کامل اسناد وزارت خارجه انگلیس درباره سیدجمالالدین اسدآبادی.
- میزگرد تقریب بین مذاهب اسلامی.
- دفاع از سیدجمالالدین حسینی و سخنی با تاریخ نگاران عصر پهلوی.
- فلسفه نهضت حسینی.
- حرکت اسلامی معاصر الجزایر؛ سرزمین قهرمانان اسلامی.
- واتیکان، دنیای اسلام و غرب.
- انسان، مادیگری و اسلام.
- کودتا در مصر.
- ماجرای سقیفه.
- دو مذهب به ضمیمه کلیسا و استعمار.
- مبانی فقهی ـ فکریِ مبارزات فداییان اسلام.
- حدیث غدیر و مسأله ولایت.
- اسلام ستیزی غرب و کلیسا.
- نظام شورایی مرحلۀ تکاملی دموکراسی اسلامی.
- رهبری تروریسم! در اروپا.
- خاندان علم و تقوا، فقاهت و سیاست.
- اجازات.
- عدالت اجتماعی در اسلام.
- بعثت، نشریه داخلی حوزه علمیه قم.
- انتقام، نشریه داخلی حوزه علمیه قم.
- آیات شیطانی و اسلام ستیزی غرب.
- ابر مرد جهاد و اجتهاد آیتالله سیدابوالقاسم کاشانی.
- فهرست نسخههای خطی کتابخانه مرکز بررسیهای اسلامی.
- عذر تقصیر به پیشگاه محمد و قرآن (از آثار استاد سیدغلامرضا سعیدی به کوشش سیدهادی خسروشاهی).
- جنگ و صلح در قانون اسلام (از آثار استاد سیدغلامرضا سعیدی بهکوشش سیدهادی خسروشاهی).
- محمدعلی جناح ـ مؤسس پاکستان ـ (از آثار استاد سیدغلامرضا سعیدی بهکوشش سیدهادی خسروشاهی).
- مانیفستیا منشور جهانی اسلام و بحران فعلی جهان (از آثار استاد سیدغلامرضا سعیدی به کوشش سیدهادی خسروشاهی).
- خطر صهیونیزم برای جهان اسلام (از آثار استاد سیدغلامرضا سعیدی بهکوشش سیدهادی خسروشاهی).
- مفخر شرق سیدجمالالدین اسدآبادی و اندیشههای اقبال لاهوری (از آثار استاد سیدغلامرضا سعیدی بهکوشش سیدهادی خسروشاهی).
- عماریاسر؛ پیشاهنگ اسلام و پرچمدار علی ـ علیهالسلام ـ (از آثار استاد سیدغلامرضا سعیدی بهکوشش سیدهادی خسروشاهی).
- فرد و جامعه و فلسفه تربیتی اسلام (از آثار استاد سیدغلامرضا سعیدی بهکوشش سیدهادی خسروشاهی).
- مبادی اسلام و برنامه انقلاب اسلامی (از آثار استاد سیدغلامرضا سعیدی بهکوشش سیدهادی خسروشاهی).
- اسلام و غرب (از آثار استاد سیدغلامرضا سعیدی بهکوشش سیدهادی خسروشاهی).
- نهضت آزادیستان و شهید شیخ محمد خیابانی.
- ثقةالاسلام تبریزی شهید نامدار عاشورا.
- امام خمینی و جمال عبدالناصر.
- زندگی و مبارزه نواب صفوی.
- اسناد نهضت اسلامی ایران (۱ و ۲) ـ بعثت و انتقام.
- اسناد نهضت اسلامی ایران (۳ و ۴) ـ اعلامیهها و بیانیههای صادر شده با امضای فضلا و طلاب حوزۀ علمیۀ قم.
- اسناد نهضت اسلامیایران (۵) ـ اعلامیهها و بیانات امام خمینی
ـ قدس سره ـ از 1323 تا 15 شهریور 1357. - اسناد نهضت اسلامی ایران (۶) ـ اعلامیهها و بیانات امام خمینی
ـ قدس سره ـ از 18 شهریور تا 21 آبان 1357. - اسناد نهضت اسلامی ایران (۷) ـ اعلامیهها و بیانات امام خمینی
ـ قدس سره ـ از 22 آبان 1357 تا 22 بهمن 1357. - اسناد نهضت اسلامی ایران (۸) ـ اعلامیههای آیتالله سیدعبدالله شیرازی.
- اسناد نهضت اسلامی ایران (۹) ـ اعلامیههای آیتالله سیدمحمدصادق روحانی.
- اسناد نهضت اسلامی ایران (10) ـ اعلامیهها، بیانیهها ـ تلگرافها، نامهها و مصاحبههای مراجع ثلاث.
- امام علی ـ علیهالسلام ـ صدای عدالت انسانی (تک جلدی).
- مصلح جهانی از دیدگاه شیعه و اهل سنت.
- بیداری اسلامی در تونس و راشد الغنوشی.
- اسلام سیاسی (نگاهی به تاریخ و اندیشه حرکةالنهضة تونس).
- اخوانالمسلمین چه میگویند و چه میخواهند؟
- حرکتهای اسلامی معاصر.
- یادنامه علامه امینی.
- قصههای زندگی پیامبر (ص).
- قرآن در اسلام (از آثار علامه طباطبایی).
- شیعه در اسلام (از آثار علامه طباطبایی).
- رسالت تشیع در دنیای امروز (از آثار علامه طباطبایی).
- رسائل توحیدی (از آثار علامه طباطبایی).
- انسان از آغاز تا انجام (از آثار علامه طباطبایی).
- بررسیهای اسلامی جلد اول (از آثار علامه طباطبایی).
- بررسیهای اسلامی جلد دوم (از آثار علامه طباطبایی).
- روابط اجتماعی در اسلام (از آثار علامه طباطبایی).
- آغاز فلسفه ترجمۀ بدایةالحکمه (از آثار علامه طباطبایی).
- مجموعه رسائل جلد اول (از آثار علامه طباطبایی).
- مجموعه رسائل جلد دوم (از آثار علامه طباطبایی).
- مجموعه رسائل جلد سوم (از آثار علامه طباطبایی).
- نهایت فلسفه ترجمه نهایةالحکمه (از آثار علامه طباطبایی).
- اصول فلسفه رئالیسم (از آثار علامه طباطبایی).
- تعالیم اسلام (از آثار علامه طباطبایی).
- سنن النبی (از آثار علامه طباطبایی).
- رساله لب اللباب به ضمیمۀ مصاحبات (از آثار علامه طباطبایی).
- گلچینی از معارف تشیع (از آثار علامه طباطبایی).
- نسبنامه خاندان طباطبایی (از آثار علامه طباطبایی).
- سیر و سلوک سبز (از آثار علامه طباطبایی).
- از مجموعه حرکتهای اسلامی معاصر: فدائیان اسلام، تاریخ، عملکرد، اندیشه.
- از مجموعه حرکتهای اسلامی معاصر: اخوانالمسلمین بزرگترین جنبش اسلامی معاصر.
- از مجموعه حرکتهای اسلامی معاصر: حرکت اسلامی فلسطین از آغاز تا انتفاضه.
- از مجموعه حرکتهای اسلامی معاصر: امام خمینی تنها گزینه، شیعه و سنی غوغای ساختگی، مرکزیت مسأله فلسطین.
- از مجموعه حرکتهای اسلامی معاصر: مسائل نهضتهای اسلامی.
- از مجموعه حرکتهای اسلامی معاصر: جهاد اسلامی، امام خمینی، شیعه و سنی، مسأله فلسطین.
- از مجموعه حرکتهای اسلامی معاصر: نهضتهای اسلامی و انقلاب اسلامی ایران.
- دو رساله و دو نامه از جلال آلاحمد: عزاداریهای نامشروع، اسرائیل عامل امپریالیسم.
- اسناد وزارت خارجه ایران درباره سیدجمالالدین حسینی (اسدآبادی).
- حرکت امام خمینی و تجدید حیات اسلام.
- سمفونی پنجم.
- السیدجمالالدین الحسینی داعیةالتقریب و التجدید الاسلامی.
- انقلاب اسلامی و امام خمینی، مسأله فلسطین و طرح صهیونیسم، حاکمیت علما یا روشنفکران.
- حرکت اسلامیسودان؛ تاریخ و اهداف از آغاز تاکنون.
- شیعه و سنی غوغای ساختگی و نگاهی به کتاب سراب در ایران.
- اهلبیت در مصر.
- فی سبیل وحدة و التقریب.
- سرگذشت تقریب (یک امت، یک فرهنگ).
- بین الشیعة و أهل السنه.
- فقهیات بین السنة و الشیعه.
- جمعیت اخوانالمسلمین (جلد اول).
- جمعیت اخوانالمسلمین (جلد دوم).
- یادنامه امام موسی صدر.
- مجموعه تاریخ شفاهی (۲): حدیث روزگار، خاطرات استاد سیدهادی خسروشاهی.
- ما چه میگوییم.
- اسلام و صلح جهانی.
- انقلاب در مصر.
- اسلام یا مارکسیسم به انضمام افسانۀ اسلام چپ.
- امام موسیصدر مصلح بزرگ اجتماعی.
- حقوق بشر و نظام اجتماعی در اسلام.
- اسناد سیدجمالالدین حسینی در وزارت امور خارجه ایران.
- اسرائیل پایگاه امپریالیسم.
- زندگانی محمد ـ صلی الله علیه وآله ـ 20 داستان كوتاه.
- پیروزمندان: زندگی و مبارزات «طارق» فاتح اندلس، قم: 1355.
- شیر خودخواه و خرگوش باهوش ـ داستانی از مثنوی مولوی ـ قم: 1365.
- سفر بهسوی ماه، ایهاب الازهری، ترجمه سیدهادی خسروشاهی، تهران: 1365.
- سرزمین طلا (شامل 4 داستان كوتاه)، قم: 1354.
- موش پُرحرف (شامل سه داستان كوتاه)، قم: 1354.
- معنی حدیث الغدیر، تألیف آیتالله سیدمرتضی خسروشاهی، مقدمه و تحقیق از سیدهادی خسروشاهی، قم: 1356.
- نثارات الكواكب علی خیارات المكاسب، (فقه)، تألیف آیتالله سیدمرتضی خسروشاهی، مقدمه و تحقیق از سیدهادی خسروشاهی، قم: 1369.
- العوده الی القرآن، تألیف، چاپ رم ـ ایتالیا: 1360.
- جمالالدین الحسینی؛ حیاته و نضاله، تألیف، رم: 1364.
- آراء فی الدین و السیاسة، عمر التلمسانی، تألیف، چاپ رم: 1364.
- السنه و الشیعه؛ ضجّه مفتعله و موسفه، رم: 1362، تهران: 1386.
- الثورة الاسلامیه والامبریالیة العالمیة، تألیف، چاپ رم: 1362.
- قصة الحزب الشیوعی الایرانی، چاپ رم: 1382.
- عبدالله بن سبا بین الواقع والخیال، چاپ اول قاهره: 1382، چاپ دوم تهران: 1385.
- حقیقه علاقه عبدالناصر والثورة الاسلامیه فی ایران، قاهره: 1382.
- اهلالبیت فی مصر، اعداد و تقدیم: سیدهادی خسروشاهی، چاپ اول و دوم قاهره: 1382، چاپ سوم تهران: 1385.
- شرح نهجالبلاغه، شیخ محمد عبده، با مقدمه و توضیحات در قطع بزرگ، قاهره: مكتبةالشروق، 2002م.
- قصةالتقریب، امه واحده، قم: 1386.
- عقیدتنا، آیتالله ناصر مكارمشیرازی، بهكوشش و مقدمه، قاهره: 1382م.
- اخوانالمسلمین، تاریخ و اندیشه، ج 1، تهران: 1386.
- اخوانالمسلمین، تاریخ و اندیشه، ج 2.
- نهضتهای اسلامی افغانستان، ج 1، تهران: 1370.
- العروةالوثقی، سیدجمالالدین و شیخ محمد عبده، بهكوشش و مقدمه سیدهادی خسروشاهی، 1423 ه .ق.
- رسائل فی الفلسفه و العرفان، سیدجمالالدین و شیخ محمد عبده، مقدمه و تحقیق، 1423ه .ق.
- الرسائل والمقالات، سیدجمالالدین و محمد عبده، 1423ه .ق.
- ضیاء الخافقین، سیدجمالالدین و همكاران، بهكوشش و مقدمه، 1423 ه .ق.
- تاریخ اجمالیایران و تتمةالبیان فی تاریخ الافغان، سیدجمالالدین، بهكوشش و مقدمه، 1423ه .ق.
- خاطرات الافغانی، محمد باشا المخزومی، بهكوشش و مقدمه، 1423 ه .ق.
- التعلیقات علی شرح العقائد العضدیه، سیدجمالالدین اسدآبادی و شیخ محمد عبده، بهكوشش و مقدمه، 1423ه .ق.
- نامهها و اسناد سیاسی ـ تاریخی (فارسی)، سیدجمالالدین، مقدمه و تحقیق، 1423ه .ق.
- مجموعه رسائل و مقالات (فارسی)، سیدجمالالدین، مقدمه و تحقیق، 1423ه .ق.
- ترجمه نهجالبلاغه به زبان انگلیسی، بهكوشش و مقدمه سیدهادی خسروشاهی.
- ترجمه نهجالبلاغه به زبان ایتالیایی، آنجلو ترینسونی.
- ترجمه قرآن مجید به زبان انگلیسی، از آرتور آربری، چاپ قم: 1353.
- قرآن مجید به زبان انگلیسی، ترجمه شاكر، بهكوشش و مقدمه، رم: 1363.
- قرآن مجید به زبان ایتالیایی، ترجمه آنجلو ترینسونی، رم 1364.
- قرآن مجید به زبان آلمانی، چاپ قم: 1352.
- زندگانی محمد، (انگلیسی) محمد حسنین هیكل، بهكوشش و مقدمه، قم: 1354.
- پیامبر، (انگلیسی) زینالعابدین رهنما، ترجمه الول ساتن، رم ـ ایتالیا، تهران: 1358.
- اسلام شناخته نشده، (انگلیسی) محمد قطب، ایران و ایتالیا.
- محمد در آینه اسلام، علامه طباطبایی، ایران و ایتالیا.
- اصل الشیعه، علامه كاشف الغطا (انگلیسی) بهكوشش و مقدمه.
نشریات
در مورد مجلات و نشریات، فقط از مجلاتی نام برده شده كه استاد نقش مستقیم و خاصی در نشر آنها داشتهاند و همكاری با مجلات یا سالنامههای: مكتب اسلام، مكتب تشیع، معارف جعفری، سیمای اسلام، صوتالامة، العالم، نور دانش، آشفته، پیكار اندیشه، نسل جوان، ندای حق، مسلمین، آئین اسلام، وظیفه، گلستان، آستان قدس، اطلاعات، راه حق (رشت)، استوار (قم)، مهد آزادی (تبریز)، پرتو اسلام و جهان دانش (كرمان) در این فهرست ذكر نشده است.
۱. مجموعه حكمت (ماهانه) صاحب امتیاز فخرالدین برقعی، چاپ قم: سردبیری: سالهای 1337 و 1338.
۲. مجله پیام شادی، نخستین نشریه اسلامی، چاپ قم: (برای كودكان)، سردبیری: 2 سال.
۳. نسل نو، ماهنامه دارالتبلیغ برای جوانان، چاپ قم: (برای نسل جوان)، سردبیری: 2 سال.
۴. فصلنامه الهادی، به عربی (نشریه دارالتبلیغ قم): سردبیری: 2 سال.
۵. تأسیس و نشر مجله پیام انقلاب اسلامی ایران (il messaggio rivoluzione della islamica)، فصلنامه، به ایتالیایی، چاپ رم ـ ایتالیا: به مدت یك سال (4 شماره)، مركز فرهنگی اسلامی اروپا.
۶. تأسیس و نشر مجله براییك دنیای نو (per un mondo novo)، به ایتالیایی، چاپ رم ـ ایتالیا: به مدت دو سال، مركز فرهنگی اسلامی اروپا.
۷. پیك انقلاب اسلامی، ماهنامه فارسی، چاپ رم ـ ایتالیا: سال اول 6 شماره، سال دوم 12 شماره، ناشر: مركز فرهنگی اسلامی اروپا، رم ـ ایتالیا: 1362.
۸. تأسیس و ثبت رسمی مؤسسه گلسرخ در لندن (Proud Rose LTD) و با همكاری دكتر علی پایا و نشر مجله هفتگی العالم از لندن (به زبان عربی)، به مدت 15 سال، و دو ماهنامه به زبان انگلیسی، به نامهای: افریكنایونتس و انكوآری با هزینه وزارت ارشاد اسلامی
۹. تأسیس و نشر فصلنامه تاریخ و فرهنگ معاصر، از مركز بررسیهای اسلامیقم: شش سال، جمعاً 24 شماره، در 5800 صفحه (صاحبامتیاز و سردبیر) سیدهادی خسروشاهی
۱۰. تأسیس و سردبیری مجله صوت الامه، به عربی، ماهنامه مركز تبلیغات جهانی اسلام، (پس از پیروزی انقلاب اسلامی) سال اول 12 شماره، چاپ تهران: 1358.
۱۱. تأسیس و نشر هفته نامه بعثت، نخستین روزنامه قم پس از پیروزی انقلاب اسلامی
تأسیس مراکز نشر
مرحوم والد در تأسیس یا پیدایش مراكز متعدد نشر و توزیع كتاب و مجله در قم و تهران، نقش عمده و اساسی به عهده داشتهاند:
1. انتشارات «در راه حق»: دو شماره نخستین در راه حق كه در پاسخ به شبهات مسیحیان بود و بهطور رایگان توزیع گردید، توسط خود استاد تهیه و تنظیم و منتشر شد... آدرس این نشریات «قم: مدرسه حجتیه» بود كه در صفحه آخر نشریه چاپ میشد. پس از انتشار دو شماره نخست به پیشنهاد آیتالله سیدمحسن خرازی ـ حفظهالله ـ امور نشریه به منزل ایشان كه متصل به مدرسه حجتیه بود انتقال یافت و با همكاری آیات و فضلایی همچون آقایان: سیدمحمد خامنهای، زینالعابدین قربانی، رضا استادی، سیدجمالالدین دینپرور، علی حجتیكرمانی، میرابوالفتح دعوتی و دیگران، دامنه فعالیت مؤسسه «در راه حق» و انتشارات توسعه یافت و به خدمات فرهنگی ـ انتشاراتی خود در سطح وسیعی ادامه داد. همكاری استاد با مؤسسه در راه حق ـ و قبل از توسعۀ بخش فرهنگی آن ـ به مدت چند سال ادامه یافت.
2. انتشارات دارالتبلیغ اسلامی: پس از تأسیس دارالتبلیغ اسلامی، به پیشنهاد استاد، واحد انتشاراتی آن نیز برپا گردید. این واحد شامل سه بخش بود:
بخش اول: انتشارات رایگان كه رسالهها و نشریاتی به زبانهای: فارسی، عربی، انگلیسی و اردو منتشر و در سطح جهانی توزیع میكرد. این انتشارات عمدتاً دربارۀ مسائل اسلامی یا پاسخ به شبهات مسیحیان بود.
بخش دوم: واحد مجلات كه به نشر مجلات متعددی به نامهای: پیام شادی (برای كودكان)، نسل نو (برای نوجوانان)، و فصلنامه الهادی (به زبان عربی)، پرداخت كه سردبیری یك یا دو سال نخستین هر سه مجله، بهعهده استاد بود. این مجلات در داخل و خارج و در سطح وسیعی انتشار مییافت.
بخش سوم: واحد نشر كتاب بود كه نخست با خرید و افتتاح مغازه كوچكی ـ متصل به دارالتبلیغ، سر كوچه آقازاده، كه قبلاً محل سبزی فروشی بود! آغاز شد و سپس توسعه یافت و صاحب چاپخانه و انتشارات وسیعی گردید و دهها كتاب ارزنده و مفید از شخصیتهای معروف اسلامی منتشر ساخت. مسؤولیت علمی نخستین دوران این بخش هم بهعهده استاد بود.
3. «مؤسسه انتشارات بعثت»: با همكاری همهجانبه استاد و جناب آقای فخرالدین حجازی در سال 1347 در تهران تأسیس شد. این مؤسسه دهها كتاب مفید و ارزنده، از: حضرت آیتالله مكارمشیرازی، آیتالله سیدابوالفضل موسویزنجانی، مهندس مهدی بازرگان، محمودیسبزواری، محمدجواد حجتیكرمانی، سیدغلامرضا سعیدی، فخرالدین حجازی، علیرضا نوریزاده، سیدهادی خسروشاهی و دیگران، منتشر ساخت كه مورد استقبال نسل جوان و دانشجویان قرار گرفت. (این مؤسسه همچنان به فعالیت فرهنگی خود ادامه میدهد)
4. رسالت: پایهگذاری و تأسیس مركز نشر بزرگی در قم، خیابان ارم، در سال 1353 با نام «انتشارات رسالت»، یكی دیگر از خدمات استاد در حوزۀ علمیۀ قم بود كه به نوبۀ خود، دهها كتاب ارزشمند، با توزیع وسیعی، چاپ و ارائه نمود. این مؤسسه تا پیروزی انقلاب اسلامی هم به فعالیت خود ادامه داد.
5. نشر نذیر: علاوه بر انتشارات رسالت، در سال 1355 «نشر نذیر» توسط استاد بنیان نهاده شد که در واقع یك واحد انتشاراتی در راستای اهداف نهضت اسلامی ایران بود و به فعالیتهای روشنگری میپرداخت و مركز ثابتی نداشت ولی دهها كتاب و نشریه منتشر و توسط دوستان و دانشجویان در سطح كشور توزیع كرد تا آنجا كه تیراژ بعضی از آنها به بالغ بریكصد هزار نسخه رسید، نام بعضی از آنها عبارت است از: نظام حكومت در اسلام (حضرت آیتالله سیدصادق روحانی)، جامعه و حكومت اسلامی (شهید نواب صفوی)، اسرائیل عامل امپریالیسم (جلال آلاحمد)، مجموعه آثار محمد نخشب (5 جلد)، انسان، اسلام، ماركسیسم و اجتهاد، انقلاب دائمی (دكتر علی شریعتی)، اسلام در شوروی و چندین كتاب سیاسی دیگر.
6 و 7. «نشر رزمندگان مسلمان» و «نشر عصر جدید»: نیز زیر نظر استاد پایهگذاری شد كه مركز ثابتی نداشتند ولی دهها كتاب درباره كمونیسم و فلسفه ماتریالیسم و اصول ماركسیسم از سوی این دو واحد منتشر گردید كه با استقبال نسل جوان روبهرو شد. از جمله كتابهای این دو واحد عبارتند از: امپریالیسم سرخ، توطئه در شوروی، انشعابیون و حزب توده، كمونیسم و مذهب، اعترافات یك كمونیست، انتخابات در شوروی، خطر كمونیزم، سرگذشت یك كمونیست، آشنایی با حزب توده ایران، چگونه كمونیست شدم؟ و چندین كتاب دیگر.
هدف نشر رزمندگان مسلمان و عصر جدید در واقع، توجه به فعالیت گسترده تبلیغاتی و فرهنگی تودهایها و ماركسیستها، در آستانه پیروزی انقلاب اسلامی، مبارزه با تهاجم تبلیغاتی آنها بود كه خوشبختانه كتابهای این دو واحد نشر، مورد استفاده عموم قرار گرفت و بعضی از آنها در صد هزار نسخه منتشر گردید. (نمونههای این كتابها در كتابخانۀ مركز بررسیهای اسلامیموجود است).
8. مركز الاعلام العالمی للثورة الاسلامیة فی ایران: این مركز با همكاری دوستانی از وزارت امور خارجه و وزارت ارشاد در اوایل انقلاب، در تهران تأسیس شد كه علاوه بر چاپ و نشر مجله ماهانۀ صوت الامة به سردبیری استاد، كتابهای زیادی نیز به زبانهای: عربی، انگلیسی، فرانسه و... منتشر ساخت كه در سطح جهانی توزیع گردید. هزینه این مركز توسط دو وزارتخانه فوق تأمین میشد.
عناوین بعضی از كتابها:
عربی: الحكومة الاسلامیة، الجهاد الاكبر، الثورة والقائد، دروس من الثورة الاسلامیة فیایران، الثورة الاسلامیه، وقائع و احداث، ایران فی المخاض!، خطاب الامام الخمینی حول القدس والمهدی المنتظر، الحرکة الاسلامیة فی ایران: علی طریق الثورة، النبّی الاّمی.
انگلیسی: The visage of Mohammed، Imam on Eid oLFitr،
The day of QUDS، Islamic Revolution IRAN is Facing،
فرانسه: Civilisation Et Modernisation، Oui, Frere llenEtaitAinsi
9. مركز فرهنگی اسلامیاروپا ـ رم: این مركز فرهنگی كه توسط استاد در ایتالیا تأسیس گردید، در واقع واحدی فعال برای نشر كتاب و مجله به زبانهای: فارسی، عربی، انگلیسی، ایتالیایی و فرانسه بهشمار آمده كه طبق فهرست منتشر شده در «رم» بالغ بر 165 جلد كتاب و نشریه، به زبانهای فوق، در مدت پنج سال چاپ و منتشر ساخته است.
اغلب آثار منتشر شده این مركز به كتابخانهها، احزاب، روزنامهها، شخصیتهای فرهنگی ـ سیاسی و بهطور رایگان ارسال میگردید و آثار مثبت قابل توجهی در روشنگری حقایق اسلام و انقلاب داشت.
10. كلبه شروق: این انتشارات با مجوز رسمی وزارت ارشاد، در سال 1379 تأسیس و آثار سیدجمالالدین اسدآبادی و خاطرات استاد خسروشاهی و استاد سیدغلامرضا سعیدی و کتب فقهی و اصولی حضرت آیتالله العظمی روحانی ـقدس سره ـ را منتشر نموده است.